Ulu Önder’in 1936’da kaydedilen görüntüsündeki gerçek ses tonu dinleyenleri şaşırttı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 100 yıllık arşivinde kimsenin el sürmediği filmleri tabederek internet sitesinde yayınlama düşüncesi tarihi bir hazineyi gün ışığına çıkardı. ******, Abdülhamid, İnönü ve Menderes’in yeni görüntülerine ulaşıldı.
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın talimatıyla başlatılan bakanlık arviş çalışmasında, ******’ün orijinal sesine ulaşıldı ve sesinin bilinenin aksine daha tok ve gür olduğu ortaya çıktı. Kültür Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürü Abdurrahman Çelik, sır gibi saklanan ve yakında kamuoyuna açıklanacak görüntü hakkında Habertürk’ün sorusu üzerine açıklamalarda bulundu. Genel Müdür Çelik, “Ulaştığımız yeni görüntülerde ******’ün sesinin bugüne kadar dinlediğimiz gibi tiz (ince) olmadığını gördük. Bizim tabettiğimiz görüntülerde ******’ün sesi, daha tok ve gür çıkıyor” dedi.
ESKİ TEKNİK NEDENİYLE SESLER ‘TİZ’ ÇIKIYOR
******’ün 1936 yılında kaydedilen görüntüsünde, bugüne kadar kulak alışkanlığı haline gelen sesinin aslında o dönemin teknik kayıt sisteminden dolayı yanlış algılandığı belirlendi. Çelik de konuyla ilgili olarak şunları söyledi: “Tiz ses o dönemin tüm filmlerinde görülüyor. Çünkü o zaman elle çevirmek suretiyle çekim yapılıyordu. El hızıyla çekim yapıldığı için kişilerin orijinal sesini elde etmek mümkün olmayabiliyor. Bu da ******’ün sesinin normal halinden daha tiz çıkmasına yol açıyordu. Şimdi ulaştığımız görüntüler sayesinde belki de ilk kez ******’ün orijinal sesine en yakın sesini duyma fırsatını yakalayacağız. ******’ün sesi herkesi şaşırtacak.” Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yayın hayatına geçmeye hazırlanan “Belgesel TV”de yakın gelecekte yayınlanacak olan görüntülerde 100 yıldır devletin tozlu raflarında bekleyen, bugüne kadar kimsenin el sürmediği belgeler yer alacak. Bakanlık arşivinde bulunan 2 bin 400 kutudan oluşan filmlerin orijinal ses ve görüntülerinin korunarak, günümüzün teknolojisine uyarlanması için Mimar Sinan Üniversitesi ile anlaşma yapıldı.
ABDÜLHAMİD’İN GÖRÜNTÜLERİ
Film kutuları açılmaya başladığında hazine değerinde görüntülere ulaşılmaya başlandı. Osmanlı Padişahı Abdülhamid’in bir tören sırasındaki görüntülerine de ilk kez ulaşıldı. Osmanlı dönemindeki görüntülerin Abdülhamid ile sınırlı olmadığı, bugüne kadar hiçbir yerde yayınlanmamış birçok tarihsel görüntünün gün ışığına çıkacağı ifade edildi. Çelik, kamuoyunda büyük ses getirecek görüntüler arasında İsmet İnönü, Celal Bayar ve Adnan Menderes’e ait bugüne kadar hiçbir yerde yayınlanmayan görüntülerin de yer aldığını söyledi. Görüntülerin daha çok resmi tören ve gezilerden oluştuğunu belirten Çelik, filmlerin makaradan çıkarılması durumunda kendi kendini imha eden tekniğe sahip olduğu için bugüne kadar kimsenin el sürmediği bilgisini verdi.
Yine de yüzde yüz olmayabilir
Eski Türk Tarih Kurumu Başkanı Yusuf Halaçoğlu, Kültür Bakanlığı’nın ulaştığı yeni görüntülerin ******’ün orijinal sesine daha yakın bir ses tonunu bize verebileceğini söyledi. “Kültür Bakanlığı’nın ulaştığı görüntüler yüzde 90 doğrudur” ifadesini kullanan Halaçoğlu, “******’ün sesinin bugüne kadar alıştığımız gibi ‘tiz’ olmadığı görüşüne ben de katılıyorum. Çünkü ses kalitesi, filmin çekim tekniğiyle bağlantılı bir durumdur. Ama yeni görüntü de ******’ün yüzde 100 sesini vermeyebilir” dedi.
Günay: Genç kuşak için kurduk
Arşivlerde bekleyen ve bugüne kadar kimsenin el sürmediği filmleri tabederek, bakanlığın internet sitesinde yayınlama talimatını veren Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay “Elimizde, telif hakları bize ait olan çok sayıda belgesel var. Bunlar depolarda duruyordu. Bunları genç kuşaklara ulaştırmaya karar verdik. O yüzden internet ortamında bu hazinenin yeni nesillere ulaşmasına karar verdik. Elimizdeki nitelikli belgeselleri burada yayınlamaya başladık” dedi. (Düzgün Karadaş)